تحلیل طیفی لحظه ای یک روش تحلیل زمان- فرکانس پیوسته است که یک طیف فرکانسی را برای هر نمونه زمانی از یک ردلرزه ایجاد می نماید. تحلیل طیفی ابزار قدرتمندی برای تحلیل داده های لرزه ای است. از آنجا که تحلیل طیفی یک فرایند غیر واحد است روش های مختلفی برای محاسبه آن وجود دارد. تبدیل فوریه امکان بررسی محتوای فرکانسی سیگنال را فراهم می کند، اما برای سیگنال های ناپایا، از جمله سیگنال لرزه ای، که محتوای فرکانسی آنها با زمان تغییر می کند تبدیل یک بعدی به فضای فرکانس برای پاره ای از اهداف پردازشی کافی نیست. قبلا انتقال ردلرزه به فضای زمان- فرکانس را با استفاده از تبدیل فوریه روی پنجره های کوچکی بدست می آوردند. این روش تحت عنوان تبدیل فوریه زمان کوتاه شناخته می شد. قدرت تفکیک زمان- فرکانس در روش تبدیل فوره زمان کوتاه با انتخاب طول پنجره محدود می شد. بعدها مشکل پنجره کردن در تحلیل زمان- فرکانس با استفاده از تبدیل موجک پیوسته برطرف شد. تبدیل موجک پیوسته از خاصیت تغییر مقیاس و جابجایی موجک استفاده می کند و نقشه زمان- مقیاس سیگنال را تهیه می کند. تبدیل مقیاس به فرکانس منجر به نقشه زمان- فرکانس می شود که قابل مقایسه با نقشه زمان- فرکانس حاصل از تبدیل فوریه زمان کوتاه است. در تحلیل طیفی لحظه ای با بکارگیری تبدیل موجک پیوسته قدرت تفکیک فرکانسی بالا در فرکانس های پایین و قدرت تفکیک زمانی بالا در فرکانس های بالا بدست می آید.هدف این مطالعه ردیابی ناهنجاری های فرکانس پایین در داده های واقعی حاصل از لرزه نگاری است. وجود مخازن هیدروکربور در مسیر انتشار امواج لرزه ای از جمله عواملی است که مولفه های فرکانس بالای سیگنال لرزه ای را جذب کرده و پدیده ای بنام سایه فرکانس پایین در مقطع لرزه ای ایجاد می کند. این پدیده در لرزه نگاری مستقیما نشانگر حضور هیدروکربور در منطقه است. برای این منظور نشانگر لرزه ای تک فرکانس و نشانگرهای طیفی لحظه ای با استفاده از طیف زمان- فرکانس تبدیل موجک پیوسته محاسبه و نتیجه حاصل از آنها برای آشکارسازی مخزن هیدروکربور بکار می رود. در مرحله بعدی برای افزایش سرعت محاسبات، نشانگرهای طیفی لحظه ای مستقیما از مقیاس تعیین و بر روی همان مجموعه داده اجرا شده است. سایه های فرکانس پایین مربوط به مخازن هیدروکربوری به خوبی خود را در مقطع لرزه ای تک فرکانس و نشانگرهای طیفی لحظه ای نشان دادند که آن را می توان به عنوان نشانگر مستقیم هیدروکربورها در نظر گرفت.

نشانگرهای لرزه ای ابزار مفیدی در تفسیر پدیده های چینه شناسی هستند. استفاده از نشانگرهای لرزه ای این امکان را فراهم می آورد که پدیده های زمین شناسی که به شکل معمول در مقطع لرزهای قابل مشاهده نیستند را مشاهده کنیم. یکی از این پدیده ها کانالهای مدفون رودخانه ای می باشد. کانال های پر شده توسط سنگ های متخلخل که به وسیله یک خمیره ناتراوا محصور شده اند، در اکتشافات چینه ای از اهمیت ویژه ای برخوردارند. نشانگرهای لرزه ای مانند همدوسی که به لبه های کانال حساس هستند، نشانگرهای خوبی برای تشخیص عرض کانال های نفت گیر می باشند، اما این نشانگرها به ضخامت کانالها حساس نیستند. در مقابل، نشانگرهای طیفی لحظه ای که از روشهای تجزیه طیفی به دست می آیند، با توجه به حساسیتی که به تغییرات ضخامت کانال دارند، می توانند در نشان دادن این پدیده به ما کمک کنند. هدف از این تحقیق، بررسی کارایی نشانگرهای طیفی لحظه ای حاصل از روش تجزیه طیفی برای تشخیص کانال ها می باشد. در این تحقیق از داده های یکی از میادین نفتی جنوب ایران استفاده شده است. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که چگونه نشانگرهای دامنه لحظه ای و فرکانس لحظه ای که از روش های تجزیه طیفی به دست می آید، می تواند در نشان دادن محدوده کانال به ما کمک کند. همچنین نتایج این تحقیق نشان می دهد که با ترکیب تصاویر حاصل از نشانگرهای طیفی لحظه ای با نشانگر همدوسی که لبه های کانال را به خوبی نمایش می دهد، می توان یک تصویر ترکیبی مورد استفاده برای نمایش هرچه بهتر و دقیق تر کانال تهیه نمود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

هدف اصلی این مطالعه آشکارسازی رفتار دوره ای خشکسالی های ماهانه ایران است. برای دستیابی به این هدف از آمار بارش ماهانه 41 ایستگاه همدیدی کشور برای یک دوره آماری 31 ساله (2013– 1983) و برای شناسایی فراوانی درجات مختلف خشکسالی ها از شاخص خشکسالی موثر (EDI) استفاده شد. هدف اصلی این شاخص اختصاص یک ارزش عددی به هر رویداد بارندگی در مقیاس زمانی ماهانه می باشد. در تحلیل طیفی و شناسایی دوره های غالب موجود در سری های زمانی خشکسالی ایستگاه های مورد مطالعه از تبدیل فوریه سریع (FFT) تقسیمات بسامدی با مبنای دو استفاده شد. نتایج نشان داد که دوره های غالب موجود در سری های زمانی خشکسالی های ایران بسیار متنوع بوده و از دوره های 2 تا 30 ساله را شامل می شوند. به طور کلی برای دوره های بلندمدت، می توان در کل ایران دو دوره 10 ساله و 30 ساله را به عنوان دوره های غالب در نظر گرفت. در دوره های بلند مدت، فراوانی این دو دوره در مولفه اول بیشینه است و در دو مولفه دیگر کاهش می یابد. اما درخصوص دوره های کوتاه مدت، نمی توان برای کل ایران یک دوره غالب مشخص کرد. نکته حائز اهمیت در مورد دوره های کوتاه مدت عدم وجود دوره های درون سالی، به استثنای یک ایستگاه (ایستگاه بابلسر)، در کل ایستگاه های مورد مطالعه است.

بیان مسئله: نظریه لحظه قطعی هانری کارتیه برسون کشف و شهودی ادراکی از آموزه های بودیسم است. در این نظریه برسون معتقد است که عکاس برای عکس گرفتن باید جذب واقعه شود و در مرکز وقایع قرار گیرد. در این صورت، واقعه همه ضرباهنگ ساختار همان شکل را به خود می گیرد و اگر عکاس بتواند این لحظه را دریابد، لحظه قطعی را دریافته است. هدف پژوهش: پژوهش حاضر به آن می پردازد که تاثیر نظریه لحظه قطعی در آثار رزمنده-عکاسان جنگ تحمیلی به چه نحو به نمایش درآمده است. بنابراین بازتاب نظریه لحظه قطعی برسون در آثار سه تن از رزمنده-عکاسان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران هدف این مقاله است. روش پژوهش: روش انجام این پژوهش توصیفی-تحلیلی و گردآوری اسناد به شیوه کتابخانه ای و نیز مصاحبه میدانی با سه تن از رزمنده-عکاسان برجسته و صاحبنظر، علی فریدونی، سعید صادقی و مهرزاد ارشدی، به عنوان شاهدان عینی وقایع جنگ تحمیلی، با تاکید بر نظریه لحظه قطعی برسون است. گزینش افراد مورد نظر به واسطه خودآموختگی این افراد بوده که برحسب نیاز و اقتضا، مبادرت به عکاسی از فضای جبهه و جنگ کرده اند و در این مقاله با عنوان رزمنده-عکاس از آنان یاد شده است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مقاله حاکی از آن است که کشف و شهود عکاسانه، ذهن ناخودآگاه، ادراکات ذهنی، دیدن و زمان سنجی که از مولفه های محوری این نظریه است در آثار رزمنده-عکاسان مذکور نیز موجب شکل گیری جریان خودآموزی و کشف و شهود عکاسانه شده و در آثار آنان قابل مشاهده و تحلیل است.

بارش از مهم ترین و متغیرترین عناصر اقلیمی است که شناخت رفتار آن همواره مورد توجه اقلیم شناسان بوده است. از این رو پیچیدگی عناصر اقلیمی در مقیاس های زمانی و مکانی لزوم به کارگیری روش های کارامد مانند تحلیل طیفی به عنوان ابزاری مفید برای مطالعه الگوهای اقلیمی را نشان می دهد. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل نوسان های بارش ایران با استفاده از تحلیل طیفی (تحلیل همسازه ها) می باشد بدین منظور داده های بارش سالانه ایستگاه همدید ایران از بدو تاسیس تا سال 2008 که بیش از 40 سال آمار داشتند از سازمان هواشناسی کشور استخراج گردیده است. سپس به منظور بررسی و تحلیل چرخه های بارش ایران از برای انجام محاسبات از امکانات برنامه نویسی در محیط نرم افزار Matlab و نیز برای انجام عملیات ترسیمی از نرم افزار Surfer بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل چرخه ها نشان داد که چرخه های معنی دار 3- 2 ساله، 5- 3ساله، 6- 2 ساله و گاهی 11 ساله و بالاتر بر بارش ایران حاکم است. بر این اساس در شرق و جنوب شرق ایران بیش تر چرخه های 5- 3 ساله و در غرب، جنوب غرب و شمال غرب کشور چرخه های 3- 2 ساله و در شمال شرق چرخه های 6- 2 ساله غالب هستند. بیش ترین و متنوع ترین چرخه ها به دلیل قرارگیری در سایه ناهمواری های زاگرس از یک سو و مجاورت با خلیج فارس از سوی دیگر در بخش های از جنوب و جنوب غرب رخ داده است. نواحی شمال غرب کشور هم همانند نواحی جنوب غرب به دلیل وجود کوه های عظیم سبلان و سهند دارای چرخه های متنوعی بوده است. چرخه های غیرسینوسی که دوره بازگشتی برابر با طول دوره آماری دارند در برخی ایستگاه ها از قبیل قزوین، سنندج و تهران مشاهده می شوند. این چرخه ها به وجود روند در داده ها نسبت داده می شوند.

تحلیل طیفی، یکی از روش های استخراج و تحلیل نوسان های اقلیمی آشکار و نهان با طول موج های مختلف است. طیف اندازه ای از توزیع واریانس را در امتداد تمامی طول موج های ممکن سری زمانی به دست می دهد. در این مقاله چرخه های دمای سالانه شهر تبریز برای دوره آماری 2005 - 1951 (55 سال)، بر اساس تحلیل طیفی و از روش تحلیل همساز (هارمونیک)ها تخمین زده شد. براین اساس، در ابتدا دوره نگار برآورد و هموار گردید. فاصله اطمینان برای مقدار هموار شده دوره نگار (طیف) برآورد و چرخه های دمایی معنی دار استخراج شد. برپایه یافته های حاصل از این روش، چرخه های 2-6.2 ساله و 5.4 – 5 ساله و نیز یک چرخه غیر سینوسی (روند) در سری زمانی دمای سالانه شهر تبریز قابل مشاهده است. چرخه های مزبور در بسیاری از مطالعات مختلف مشاهده شده و به دوره فعالیت های نوسان های جنوبی – ال نینو (ENSO)، تغییر در فعالیت های خورشیدی و تغییرات مداری گردش عمومی جو نسبت داده شده است. چرخه های حدود 5 ساله نیز بعضا به خطاهای حاصل از روش تهیه طیف منسوب می شوند.

با توجه به روند روز افزون استفاده از ابزار سامانه ی اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مطالعات منابع طبیعی از یک سو و پیچیدگی ساز و کارهای زیستی، زمین شناختی، ژئومورفولوژیکی، هیدرولوژیکی و بوم شناختی از سوی دیگر، مقیاس به عنوان مبحثی تأثیر گذاردر حال شکوفایی است. از آنجا که در مطالعات منابع طبیعی بر اساس فاز مطالعه، از نقشه های با مقیاس گوناگون استفاده می شود، لذا به منظور استفاده از نتایج بدست آمده از مطالعه در سیاستگزاری و مدیریت عرصه-های منابع طبیعی، تعیین دقت (مقیاس) مطالعه و دامنه ی کاربرد نتایج آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از آنجا که متخصصین علم هیدرولوژی برای حوضه های فاقد آمار استفاده از مدل هیدروگراف واحد لحظه ای ژئومورفولوژی (GIUH) را پیشنهاد نموده اند و این مدل بر اساس ارتباط عوامل ژئومورفولوژی و اثر آن بر پاسخ های هیدرولوژیک شبیه سازی گردیده است، لذا لازم است در ابتدا مقیاس بهینه به منظور اجرای این مدل شناسایی شده و مورد استفاده قرار گیرد. این مقاله سعی دارد با استفاده از تحلیل چند مقیاسه، از میان نقشه های 1: 25000 و 1: 50000 (نقشه های توپوگرافی موجود در کشور)، مقیاس بهینه (مناسب ترین مقیاس از نظر دقت نتایج و صرف هزینه و وقت کمتر) را تعیین نماید. رسالت اصلی این مقاله مقایسه ی مدل GIUH با داده های مشاهده ای و چگونگی کارایی آن در این حوضه مشخص نیست، بلکه هدف آن است که با تحلیل چند مقیاسه ی این مدل در دو مقیاس 1: 25000 و 1: 50000 مقیاس بهینه در اجرای این مدل تعیین گشته و به منظور تحقیقات آتی مد نظر قرار گیرد.

استخراج ویژگی دارای نقشی ارزنده در پردازش تصاویر ابرطیفی است. در سالهای اخیر روشهای گوناگونی برای استخراج ویژگیهای کارآمد تصاویر ابر طیفی ارائه شده است. اخیرا تحلیل طیفی تکین شامل ویرایش معمولی آن در حوزه طیفی و تحلیل طیفی تکین دو بعدی در حوزه مکانی با موفقیت برای استخراج ویژگی در تصاویر ابرطیفی بکار گرفته شده است. با این حال عدم توفیق در استخراج ویژگیهای مؤثر طیفی مکانی مشترک به عنوان یکی از اشکالات این دو الگوریتم به شمار می رود. در این مقاله برای غلبه بر این اشکال، یک توسعه سه بعدی از تحلیل طیفی تکین ارائه شده است. اعمال مدل پیشنهادی به تصاویر ابرطیفی منجر به حذف مؤلفه های نویزی شده و توانایی تشخیص ویژگیها بسیار بهبود می یابد. در این پژوهش، از دو مجموعه داده در دسترس عموم برای انجام آزمایشها استفاده شده است. نتایج آزمایشگاهی نشان می دهد که روش پیشنهادی ما عملکرد امیدوار کننده ای دارد به گونه ای که روی مجموعه داده ابرطیفی ایندیانا و دانشگاه پاویا به ترتیب دقت طبقه بندی حداقل 1/93% و 1/27% را در مقایسه با سایر روشهای اخیر کسب نموده است.